[titel-ondertitel]
Het wiel heruitgevonden
Hoe beleggen in slimme mobiliteit?
[intro]
Files, luchtvervuiling en parkeerproblemen: het zijn dagelijkse ergernissen voor velen. Maar stel u een wereld voor waarin voertuigen met elkaar communiceren om opstoppingen te vermijden, waar uw auto een parkeerplaats voor u vindt, en waar een ongeval met blikschade de voorpagina’s haalt. Welkom in de wereld van slimme mobiliteit.
[tekst]
Vroeger keken we naar technologie om vervoer goedkoper, sneller of veiliger te maken. Nu moet en kan het ook duurzamer. En daar is waar slimme mobiliteit in het spel komt.
Slimme mobiliteit bevindt zich op het knooppunt van enkele van de meest invloedrijke thema's van het decennium: klimaatverandering, artificiële intelligentie, connectiviteit, de deeleconomie en natuurlijk elektrificatie.
Zelfs in een wereld waar er nog altijd nieuwe oliereserves ontdekt worden , zullen fossiele brandstoffen schaarser en duurder worden. Bovendien vallen ze om klimaat- en geopolitieke redenen meer en meer uit de gratie bij autofabrikanten , consumenten én overheden. Beleidsmakers gebruiken zowel de stok (denk bijv. aan het verbod op de verkoop van nieuwe diesel- en benzinewagens in het VK vanaf 2030 ) als de wortel (denk aan subsidies tot 7.500 USD voor elektrische voertuigen in de VS ) om elektrificatie aan te moedigen.
Begin van de groeicurve
Maar ook zonder regulatieve beperkingen of fiscale stimulansen zijn EV's steeds aantrekkelijker: in verschillende markten zijn ze al goedkoper in aanschaf en gebruik dan benzineauto's .
Terwijl EV’s (inclusief plug-in hybrides) in 2019 amper 2,6% vertegenwoordigden in de globale verkoopcijfers, is de kentering de afgelopen jaren helemaal ingezet. Zo was in 2022 al 13% van de nieuwe voertuigen elektrisch aangedreven. Tot nu toe is de best verkopende auto van 2023 volledig elektrisch .
Tegelijk ligt het grootste werk op vlak van elektrificatie nog voor ons (en dus ook het beleggingspotentieel). Vorig jaar maakten EV’s immers nog maar 2,1% uit van het totale wagenpark van 1,3 miljard auto's.
Elektrificatie is meer dan Tesla en co
De beleggingskansen beperken zich niet alleen tot autofabrikanten die elektrificeren, maar overspannen de hele waardeketen. Denk aan batterijproducten, lithiummijnen en halfgeleiderfabrikanten, net als op het ecosysteem voor de recyclage van batterijen en het opladen van elektrische wagens. Zo nam het aantal publieke laadpalen vorig jaar wereldwijd toe met ongeveer 50% .
Ook opmerkelijk is de opmars van wisselstations voor batterijen, wat een aantrekkelijke oplossing is voor bijvoorbeeld taxi’s of pakjesdiensten die geen tijd hebben om hun voertuig op te laden. De batterij van de auto wisselen kan in een vijftal minuten. Op dit moment zijn er al zo’n 2.000 wisselstations in China, en een handvol in de VS .
Van vier wielen tot slimme algoritmes
Wanneer we het hebben over mobiliteit, denken we vaak aan de voertuigen zelf. In de wereld van slimme mobiliteit is het niet alleen het voertuig dat telt, maar ook de technologie erachter. Sensoren, halfgeleiders en andere technologische bouwstenen vormen mee de ruggengraat van dit nieuwe mobiliteitstijdperk. En hier komen ook connectiviteit - voertuigen die informatie uitwisselen met andere voertuigen en weginfrastructuur - en artificiële intelligentie in het spel.
AI kan gigantische hoeveelheden data in realtime verwerken. AI helpt bij het herkennen van verkeerspatronen, het optimaliseren van routes en zelfs het voorspellen van de behoefte aan openbaar vervoer op basis van evenementen, weersomstandigheden of andere variabelen. Het kan voertuigen leren parkeerplaatsen te vinden, anticiperen op mogelijke gevaren op de weg, enzovoort.
AI speelt ook een belangrijke rol in de verdere ontwikkeling van autonoom rijden. Autonoom rijden in álle verkeersomstandigheden is nog niet voor morgen is: daarvoor zijn er nog technologische en wettelijke hordes te nemen. Maar de jongste jaren zijn er wel al grote stappen gezet. Zo bestaan er vandaag al tientallen modellen met een geavanceerde autopilot . Autonoom rijden opent de deur voor minder ongevallen (90% van de ongevallen worden veroorzaakt door menselijke fouten ) en nuttigere tijdsbesteding achter het stuur. Terwijl autonoom rijden en elektrificatie veranderen hoe we rijden, is er ook een verschuiving in hoe we denken over het bezit van voertuigen.
Delen is het nieuwe hebben
Volgens de jongste cijfers van McKinsey gaven consumenten in 2019 globaal zo’n 130 à 140 miljard USD aan deelmobiliteit uit . In plaats van te investeren in een eigen voertuig, kunnen we ondertussen in de meeste steden makkelijk een auto, fiets of scooter huren wanneer we die nodig hebben, vaak via een app. Deze modellen verminderen niet alleen de behoefte aan parkeerruimte in stedelijke gebieden, maar moedigen ook een meer duurzaam gebruik van middelen aan. Ook dat is slimme mobiliteit. Studies tonen aan dat personenauto's meestal een beperkt aantal personen vervoeren en ongeveer 95% van hun levensduur stilstaan, wat betekent dat slechts 2% van het theoretische laadvermogen van auto's wordt gebruikt .
**********************************************************************************************************************************************
[teaser newsletter]
[titel]
Wat is de VIX en wat kan je ermee als belegger?
[intro]
Hebben we een wilde rit in het vooruitzicht op de beurs? Of kunnen we rustig achterover leunen? Om dat te weten kijken beleggers vaak naar de VIX, ook wel bekend als de angstbarometer. Wat is het precies, hoe werkt het en wat kun je ermee als belegger?
7 vragen en antwoorden over de VIX
[artikel website]
[SEO-titel]
Wat is de VIX en kun je erin beleggen?
[tekst]
1. Wat is de VIX?
De Volatility Index of VIX is een graadmeter voor de verwachte volatiliteit op de beurs. Meer bepaald tracht de VIX de volatiliteit van de Amerikaanse sterindex S&P500 voor de komende 30 dagen te voorspellen.
De VIX staat bekend als ‘angstindex’ of ‘stressindex’. Beleggers gebruiken hem vooral als barometer om marktrisico’s in te schatten. Hoe hoger de waarde van de index, hoe turbulenter het beursklimaat.
Wat is volatiliteit?
Volatiliteit is de mate van beweeglijkheid van de koersen. Een aandeel dat bijvoorbeeld voortdurend tussen 10 en 100 euro jojoot is erg volatiel.
2. Hoe werkt de VIX?
Volatiliteit meten kan grofweg op twee manieren. De eerste methode baseert zich op historische koersprijzen en afwijkingen over een bepaalde periode. Anders gezegd: om de volatiliteit voor de komende X maanden te voorspellen, wordt een berekening gemaakt van de volatiliteit voor de afgelopen X maanden en wordt verwacht dat hetzelfde patroon zich doorzet.
De tweede methode steunt op een berekeningen op basis van de optieprijzen. Dit is ook de manier waarop de VIX vorm krijgt. Hoewel de berekening erg technisch is - hier vindt u alle formules - analyseert de VIX in realtime de verwachte volatiliteit van de S&P500 door te kijken hoe de prijzen van de call- en putopties zich tot elkaar verhouden.
Wanneer beleggers anticiperen op grote stijgingen of dalingen van de aandelenkoersen, kunnen ze het risico verminderen door opties te gebruiken om hun posities te 'hedgen'. Dat is een vorm van verzekering, waarbij een belegger een tegengestelde positie inneemt in een aandeel of index ten opzichte van degene die hij aanhoudt.
Een algemene stijging van de optieprijzen voor de S&P500 duidt op een verhoogde marktonzekerheid en een hogere verwachte volatiliteit. Hierdoor zal de VIX stijgen, wat een signaal geeft aan beleggers dat de marktvolatiliteit waarschijnlijk zal toenemen. Als beleggers zenuwachtig worden en bijvoorbeeld ter bescherming putopties op de S&P500 kopen, zal dat dus indirect een stijging van de VIX meebrengen.
Wat zijn opties?
Opties zijn afgeleide instrumenten die het recht geven om effecten (zoals aandelen of een aandelenindex), binnen een bepaalde periode tegen een vooraf vastgelegde prijs te kopen of te verkopen. Bij een calloptie heeft u het recht om de effecten tegen een bepaalde prijs te kopen. Bij een putoptie heeft het recht om de effecten tegen een bepaalde prijs te verkopen.
Kortom, de VIX probeert de variabiliteit van toekomstige marktbewegingen te voorspellen. Dit is het tegenovergestelde van de eerste methode, die de al bekende variabiliteit van de prijzen meet.
3. Wanneer staat de VIX hoog en wanneer laag?
VIX-waarden onder de 20 komen over het algemeen overeen met stabiele en ‘zorgeloze’ perioden in de markt. VIX-waarden boven de 30 wijzen op een grote verwachte volatiliteit en toegenomen onzekerheid bij beleggers.
Midden maart 2020 piekte de VIX boven de 82, en verbrak daarmee het vorige record van november 2008. Hoewel de VIX-niveaus heel hoog kunnen zijn in tijden van crisis worden extreme niveaus zelden lange tijd gehandhaafd.
De VIX wordt meestal op een schaal tussen 0 en 100 afgebeeld, maar kan wel degelijk boven de 100 uitstijgen.
4. Zijn er ook zulke barometers voor andere indexen?
Naast een volatiliteitsindex voor de S&P500 bestaan er ook voor andere grote indexen, valutaparen en grondstoffen volatiliteitsindexen. Voor de Euro Stoxx 50 is dit bijvoorbeeld de V2TX.
5. Wat kun je ermee als belegger?
Rechtstreeks in de VIX beleggen kan niet. Dat komt omdat het korfje met opties waarop de VIX zich baseert steeds van samenstelling wisselt. Als belegger kunt u wel in afgeleide producten op de VIX beleggen. Dit zijn echter geen producten die u voor de lange termijn koopt, maar bijvoorbeeld wel om op korte termijn koersdalingen af te dekken. Sommige beleggers kopen deze producten ook louter om te speculeren. Deze producten zijn dan ook enkel geschikt voor beleggers die een heel hoog risico kunnen en willen nemen.
De VIX is voor de doorsnee belegger vooral een interessante barometer om beleggingsbeslissingen te nemen. Een stevige piek in de VIX kan een teken zijn dat beleggers samen naar de uitgang lopen. Forse koersdalingen kunnen dan een koopopportuniteit zijn, zoals al vaak tijdens hoge volatiliteitspieken is gebleken.
**********************************************************************************************************************************************
TITEL
Wat is het recht om vergeten te worden?
INTRO
Ben je zwaar ziek geweest? Dan is het best mogelijk dat je al eens problemen ervaarde om bepaalde verzekeringen af te sluiten. De jongste jaren nam de overheid hier maatregelen tegen. Hierdoor kan je in bepaalde gevallen niet langer geweigerd worden omwille van je medische voorgeschiedenis.
TEKST
Wie kanker of een andere ernstige ziekte had en een verzekering wilde afsluiten, stuitte vroeger vaak op moeilijkheden. Dit kwam doordat verzekeringsmaatschappijen rekening hielden met het hogere risico dat je meebracht. Je kon vanwege je medische voorgeschiedenis afgewezen worden voor een verzekering, of werd soms alleen geaccepteerd als je een extra premie betaalde. Dat was bijvoorbeeld het geval als je een verzekering arbeidsongeschiktheid wilde aangaan, of een schuldsaldoverzekering.
Bij de aanvraag van zo’n verzekering ben je verplicht om bepaalde gegevens te delen, zodat je verzekeraar de risico’s kan inschatten en de premie berekenen. Dat is enigszins logisch. Het risico dat er iets met jou gebeurt is groter als je een 64-jarige mijnwerker bent die rookt en gevaarlijke sporten beoefent, dan wanneer je een 24-jarige, niet-rokende boekhouder bent die van yoga houdt. In het eerste geval zal je verzekeraar dus een veel hogere premie vragen, of kan hij je eventueel weigeren.
Alleen: ook ernstige ziekten - zelfs als je ervan genezen bent - kunnen in de ogen van de verzekeraar evenzeer een verhoogd gezondheidsrisico inhouden. Daardoor loop je dus het risico om een hogere premie te betalen of zelfs geweigerd te worden. Om daar wat aan te doen, nam de overheid in 2019 maatregelen door het “recht om vergeten te worden” te lanceren. Sinds 2019 geldt dit recht voor ex-kankerpatiënten die een schuldsaldoverzekering willen afsluiten. Sinds 2023 is het recht ook van toepassing op verzekeringen arbeidsongeschiktheid en is het toepassingsgebied uitgebreid met andere aandoeningen.
Wat is het recht om vergeten te worden?
Het recht om vergeten te worden, betekent niet dat je mag ‘verzwijgen’ dat je een ernstige ziekte had. Je bent nog steeds wettelijk verplicht om eerlijk te antwoorden op de vragen die je verzekeraar je stelt. Alleen mag de verzekeraar met deze informatie alleen rekening houden binnen bepaalde wettelijke grenzen. Je verzekeraar mag dus je aandoening niet zomaar uitsluiten van de verzekeringsovereenkomst of de verzekering weigeren omwille van de aandoening. Hij moet sinds 2019 rekening houden met de wettelijke gunstregimes.
Voor welke aandoeningen kan je ‘vergeten’ worden?
In België krijgen dagelijks 188 mensen de diagnose van kanker. Als je kanker hebt gehad, dan moet je dat altijd melden aan je verzekeraar als hij daarom vraagt. Als je behandeling echter 8 jaar geleden werd beëindigd (vanaf 2025 5 jaar), mag de verzekeraar geen rekening houden met je voorgeschiedenis van kanker. Je verzekeraar mag je dus niet om een aanvullende premie vragen of je weigeren voor een schuldsaldoverzekering of verzekering arbeidsongeschiktheid. Er mogen natuurlijk geen andere aandoeningen of risicofactoren zijn die je levensverwachting negatief kunnen beïnvloeden.
De termijn van 8 jaar (vanaf 2025 5 jaar), begint dus te lopen vanaf het einde van de behandeling. Je mag geen nood meer hebben aan aanvullende behandelingen (met uitzondering van een hormoonbehandeling) en je mag geen herval hebben meegemaakt sinds het einde van de behandeling. Als je jonger was dan 21 jaar op het moment dat er kanker werd gediagnosticeerd, bedraagt de termijn 5 jaar. Voor sommige kankeraandoeningen gelden gunstigere termijnen. Voor bepaalde types borstkanker, huidkanker en baarmoederhalskanker is de termijn bijvoorbeeld 1 jaar. Raadpleeg het volledige overzicht.
Voor mensen die kanker hadden werd dus een systeem met termijnen uitgewerkt. Voor mensen die aan bepaalde chronische aandoeningen lijden - maar waarvan de ziekte onder controle is - werkt het systeem iets anders. Afhankelijk om welke aandoening het gaat, mag de verzekeraar:
- geen enkele aanvullende premie of uitsluiting opleggen, en mag hij je niet weigeren vanwege die aandoening;
- wél een aanvullende premie opleggen vanwege die aandoening, maar de premie is wettelijk begrensd tot een maximum.
Net als voor ex-kankerpatiënten kan er een wachttijd gelden, te rekenen vanaf de diagnose. Chronische aandoeningen die in aanmerking komen voor het recht om vergeten te worden zijn onder meer infectie door het HIV-virus, virale hepatitis C en mucoviscidose. Raadpleeg het volledige overzicht met alle voorwaarden.
Wordt de lijst met aandoeningen uitgebreid?
Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) heeft de opdracht om elke twee jaar de lijst van aandoeningen te evalueren en zo nodig aan te passen op basis van medische vooruitgang en beschikbare wetenschappelijke gegevens. Er zijn nog andere aandoeningen die op termijn onder de bescherming zouden kunnen vallen. Uit navraag bij het KCE blijkt er momenteel een studie te lopen naar diabetes type 1, een aandoening waaraan naar schatting ruim 70.000 Belgen lijden. Ook voor schilklierkanker, melanomen en HIV wordt momenteel onderzocht of de voorwaarden en wachttijden herzien kunnen worden.
Is het nuttig om een bestaande schuldsaldoverzekering te herzien of heronderhandelen?
Heb je vandaag een schuldsaldoverzekering en betaal je extra voor een premie, waarvoor je nu zou vrijgesteld worden of minder zou betalen? Dan loopt je verzekering in principe gewoon verder volgens de originele overeenkomst. Met andere woorden: je verzekeraar zal je niet automatisch gunstigere voorwaarden geven. Daarom kan het nuttig zijn om te bekijken om het contract stop te zetten (ook wel ‘afkopen’ genoemd) en een nieuwe aan te vragen. Alleen: in de praktijk is dat vaak moeilijk.
Niet alle contracten laten vroegtijdige opzegging toe. Bovendien betaal je doorgaans kosten om het contract stop te zetten. Er zit daarnaast een fiscaal addertje onder het gras: als je de schuldsaldoverzekering fiscaal inbracht, dan zal je een boete van 33% (te verhogen met gemeentebelastingen) moeten betalen op de afkoopwaarde. Het is dus van belang om te becijferen of er in jouw geval wel degelijk een financieel voordeel aan vasthangt of niet.
Komt het ‘recht om vergeten te worden’ er ook voor reisannulatieverzekeringen?
Wie een reisannulatieverzekering afsluit, krijgt geen standaard tussenkomst voor aandoeningen die bestaand en bekend waren bij de onderschrijving van het verzekeringscontract, zelfs voor stabiele aandoeningen. Als je je reis moet annuleren omdat je bijvoorbeeld een verergering of opstoot van een bestaande aandoening ervaart, zal de verzekering de kosten dus weigeren, omdat deze aandoening al bekend was op het moment van de ondertekening van het contract. In die zin zou bijvoorbeeld iemand die vroeger aan kanker leed een standaard reisannulatiecontract moeten kunnen aangaan, zonder vrees dat hij bij een plotse herval al zijn geld verliest. Hoewel dat ballonnetje twee jaar geleden al eens werd opgelaten in het parlement, ligt het idee nog niet op de besprekingstafel.